Ένα βράδυ τετάρτης στο καφέ Γκραντό.
( προχτές, το 1730 ).
Η τακτική , κάθε τετάρτη, συνεδρίαση της Ακαδημίας Επιστημών στο Λούβρο είχε τελειώσει. Διαβάσθηκαν οι ανακοινώσεις, οι αλληλογραφία με τους επιστήμονες του εξωτερικού, έγιναν οι διαλέξεις. Μετά άρχισαν οι συζητήσεις, οι καυγάδες, οι αντεγκλήσεις και οι μουρμούρες. Παρόντες όπως πάντα τα μεγαλύτερα μυαλά της εποχής και της χώρας. Φιλόσοφοι, μαθηματικοί , αστρονόμοι, γεωμέτρες, αλλά κυρίως φυσικοί και χημικοί. Ο 18ος αιώνας είναι ο αιώνας των Φυσικών και των Χημικών.
( ο επόμενος θα είναι ο αιώνας των μηχανικών, όπως ο δικός μας θα είναι ο αιώνας των βιολόγων και των γενετιστών ).
Η μεγάλη παρέα των επιστημόνων, όπως το συνήθιζε κάθε τετάρτη, συνέχισε το βράδυ στο καφέ Γκραντό. Εκεί η επιστημονική αντροπαρέα ( φυσικά αντροπαρέα στις γυναίκες απαγορευόταν αυστηρά η πρόσβαση και στην Ακαδημία και στα καφέ ) συνεχίζει την κουβέντα πιο ελεύθερα από το ακαδημαϊκό περιβάλλον, πιο δημιουργικά ίσως.
Παρόντα όλα τα λαμπρά μυαλά της εποχής. Στο κέντρο, φυσικά, ο Μορώ ντε Μωπέρτιους ο μεγαλύτερος μαθηματικός και αστρονόμος της εποχής. Κοντά του, ανάμεσα στους άλλους ο λογοτέχνης και φιλόσοφος Δούκας του Ρισιελιέ ( πανέμορφος, πλούσιος, ο πρώην εραστής).
Στην παρέα και ο Βολταίρος ( πανάσχημος, πάμπλουτος, ο μέλλον εραστής ), θεατρικός συγγραφέας διάσημος. Τρόφιμος της Βαστίλης δυο φορές ως τότε, εξόριστος στην Αγγλία για μερικά χρόνια. Δημοσιεύει τα κείμενά του πάντα στο εξωτερικό για να αποφεύγει την προληπτική λογοκρισία του Βασιλιά. Ο Μωπέρτιους είναι ο σταρ στο χώρο της επιστήμης, ο Βολταίρος είναι ο σταρ σε
όλους τους άλλους χώρους, επιχειρήσεις, χρήματα, θέατρο, φιλοσοφία, πολιτική, οικονομία, θεολογία κτλ κτλ.
Εκείνη την συγκεκριμένη Τετάρτη
Ένας νεαρός μπαίνει δειλά στο καφενείο. Μοιάζει μην του είναι ο χώρος οικείος. Διστακτικά πλησιάζει την μεγάλη συντροφιά στο βάθος
ʼψογα ντυμένος, περπατά με χάρη, γυμνασμένος ( από παιδί ασχολήθηκε με την ιππασία, το χορό, την γυμναστική και την ξιφασκία ). Όχι όμορφος ( αλλά με ζωηρά εκφραστικά μάτια, λένε ).
Η συντροφιά για λίγο πέφτει σε αμηχανία. Μετά υποδέχονται με ενθουσιασμό τον νεαρό ( ο Μωπέρτιους εξ΄ άλλου ακριβοπληρώνεται για να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα Ανώτερων μαθηματικών στο σπίτι, στο νησί σαιν Λουί ) ο δούκας του Ρισελιέ τον ξέρει και γυμνό και ντυμένο με άλλα ρούχα
Ο νεαρός θα γίνει τακτικός θαμώνας. Οι σερβιτόροι θα τον σερβίρουν κοιτώντας από την άλλη μεριά.
Έτσι μπήκε επίσημα στον χώρο των επιστημών ( και στην καρδιά μου ) η Μαρκησία, Γαβριέλλα Εμιλί λε Τονελιέ ντε Μπρετέιγ ντι Σατελιέ.
Η Εμιλί ντι Σατελιέ υπήρξε μια από τις σπουδαιότερες γυναίκες επιστήμονες όλων των εποχών. Σίγουρα μια από τις δυο σημαντικότερες του 18ου αιώνα ( την άλλη, την χημικό, δεν την μνημονεύω, πολύ νοικοκυρούλα για τα γούστα μου! ).
Μαθηματικός, φιλόσοφος μα πάνω απ όλα φυσικός. Μετάφρασε, σχολίασε, δίδαξε τον Νεύτωνα αλλά και προχώρησε πέρα από αυτόν. Μεγάλη κοσμική θριάμβευσε στην Αυλή. Απέκτησε έναν ( άχρηστο ) σύζυγο, τρία παιδιά, εννέα εραστές ( τον ένα καλύτερο από τον άλλο ). Ξόδεψε τις περιουσίες του πατέρα και των εραστών της στις μικρές της αδυναμίες, τα διαμάντια και τα βιβλία.
Σκανδάλισε ολόκληρη τη χώρα με τους έρωτές της, το ταμπεραμέντο της, χαστούκισε κάμποσους στην Όπερα, την αθεΐα της, το δημοκρατικό της φρόνημα.
Πέθανε, σαν γυναίκα, στα 43 της χρόνια προσπαθώντας να κάνει ένα ακόμα παιδί στον τελευταίο της ( νεαρό ) εραστή.
Ο προηγούμενος , ο Βολταίρος, μετά τον θάνατό της έκδωσε όλα της τα έργα. Ακόμα και αυτά που διαφωνούσαν με αυτόν. Η αλληλογραφία τους 8 τόμοι , δυστυχώς, χάθηκε.
Θα ήθελα, κάποτε*, να συζητήσουμε για την Εμιλί. Ποτέ δεν κουράζουμε να μιλάω για τις γυναίκες που αγάπησα.
* κάποτε, δηλαδή όταν επιτρέψουν οι συνθήκες, η παιδονόμος, ο κηδεμόνας της, οι κολλητοί της
τέλος πάντων όλοι αυτοί που κουμαντάρουν το μαγαζί.